30 Apr Održan sedmi Forum civilnog društva Zapadnog Balkana u Tirani
Beograd, 30. april 2019. godine –
Sredinom aprila održan je sedmi Forum civilnog društva Zapadnog Balkana, organizovan od strane Evropskog ekonomskog i socijalnog komiteta (EESC), uz podršku Evropske Komisije i Regionalnog saveta za saradnju. Forum je okupio predstavnike sindikata Zapadnog Balkana, poslodavaca, organizacija civilnog društva, članove EESC, predstavnike vlada zemalja Zapadnog Balkana, Evropske Unije i međunarodnih institucija. Teme o kojima se govorilo na Forumu odnose se na procenu i perspektive odnosa između EU i Zapadnog Balkana, ulogu organizacija civilnog društva u promovisanju regionalne saradnje (vezane za trgovinu, investicije, povezivanje i dijalog), stanje socijalnog dijaloga i podsticajnog okruženja za civilno društvo na Zapadnom Balkanu.
U okviru Foruma na panelu posvećenom održivom razvoju civilnog društva govorila je i Bojana Selaković, programska direktorka Građanskih inicijativa. Selaković je tom prilikom predstavila platformu „Tri slobode za očuvanje prostora za civilno društvo u Srbiji” koju su potpisali predstavnici dvadeset organizacija civilnog društva u Srbiji u cilju zaštite i unapređenja slobode udruživanja, okupljanja i informisanja.
Forum je završen potpisivanjem zajedničke deklaracije. Zahtevi deklaracije koji se odnose na podsticajno okruženje za organizacije civilnog društva su sledeći:
1)Da vlade Zapadnog Balkana, pored tripartitinog socijalnog dijaloga, razmotre uspostavljanje funkcionalnog mehanizma za dijalog civilnog društva koji uključuje i socijalne partnere i organizacije civilnog društva koji bi bio sličan funkcionisanju EESC-a.
2)Podsećanje vlada zemalja Zapadnog Balkana na važnost garantovanja slobode udruživanja i omogućavanje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva i jakog i efektivnog civilnog dijaloga. Pozivaju se vlade zemalja Zapadnog Balkana da usvoje nacionalne strategije za razvoj civilnog društva i socijalnih partnera i odgovarajućih akcionih planova.
3)Isticanje da su sloboda izražavanja i sloboda medija preduslov za stvaranje stabilne demokratije i razvoja civilnog društva. Naglašavanje da civilno društvo mora biti glasno i preuzeti vodeću ulogu u osuđivanju negativnih događaja u regionu vezanih za slobodu medija, kao što su politički pritisci na medije. Isticanje važnosti istraživačkog novinarstva u borbi protiv korupcije.
4)Isticanje da su socijalni partneri i organizacije civilnog društva, kao i nezavisne regulatorne institucije važni partneri vladama i da igraju važnu demokratsku ulogu. Važno je osigurati njihovo sadržajno i sistematsko učešće u radnim grupama na izradi zakona, strategija i akcionoh planova, sa obavezom izveštavanja o konsultativnom procesu.
5)Podsećanje vlada zemalja Zapadnog Balkana da smernice Evropske Komisije za Programe ekonomskih reformi napominju da je uključivanje organizacija civilnog društva u izveštavanju i nadgledanju implementacije programa ključno za stvaranje najšire moguće političke podrške.
6)Naglašavanje važnosti jačanja saradnje sa organizacijama civilnog društva koje deluju u oblasti socijalnih politika, uključujući sistematske konsultacije u svim fazama zakonodavnog procesa.
7)Osuditi napade na socijalne partnere i organizacije civilnog društva od strane predstavnika vlada i pro-vladinih medija. Poziv vladama zemalja Zapadnog Balkana da garantuju bezbednost branitelja ljudskih prava, organizacija za borbu protiv korupcije i nezavisnih novinara i da krivično gone i privedu počionice ovih napada; poziv za usvajanje i primenu Zakona o uzbunjivačima, kao i da se sistem zaštite uzbunjivača učini efikasnijim u praksi.
8)Poziv vladama zemalja Zapadnog Balkana da omoguće slobodan pristup informacijama svojim građanima bez ograničenja.
9)Sledeći primer „Pribe izveštaja” za Severnu Makedoniju, pozivaju se institucije EU da učinkovitije prate reforme koje se odnose na vladavinu prava u zemljama kandidatima za pristupanje EU, kroz nezavisne analize mehanizama koji ugrožavaju demokratiju i rad nezavisnih institucija. Izraženo je zadovoljstvo što je prva takva analiza upravo pokrenuta u Bosni i Herzegovini.
10)Naglašavanje potrebe za jačanjem mehanizama za saradnju sa civilnim društvom u okviru procesa evropskih integracija.
11)Naglašavanje potrebe da socijalni partneri i organizacije civilnog društva uspostave i ojačaju građanske mreže kao najbolji način da ojačaju svoj uticaj na korisnike ali kao i najefikasniji način za ublažavanje političkog pritiska i zastrašivanja. Isticanje da bi socijalni partneri i organizacije civilnog društva trebalo da ojačaju svoj kapacitet i legitimitet jačanjem svog članstva, kao i uspostavljanjem bolje komunikacije sa ciljnim grupama i širom javnošću.
12) Naglašavanje važnosti regionalne saradnje između mreža organizacija civilnog društva u cilju razmene najboljih praksi u njihovim specifičnim oblastima stručnosti; isticanje da bi organizacije civilnog društva Zapadnog Balkana trebalo redovno pozivati da učestvuju u debatama na nivou EU.
13)Poziv vladama zemalja Zapadnog Balkana i institucijama Evropske Unije da jačaju kapacitete udruženja slobodnih profesija na Zapadnom Balkanu; naglašavanje važne uloge komore slobodnih profesija u primeni vladavine prava i borbi protiv korupcije; naglašavanje važne uloge udruženja novinara u poštovanju slobode medija.
Učesnici foruma pozvali su sve relevantne zainteresovane strane da implementiraju preporuke iz deklaracija sa prethodnih Foruma koje su se odnosile na oblasti kao što su borba protiv korupcije, sloboda izražavanja i medija, zapošljavanje mladih, prava i osnaživanje žena, migracije i manjinska prava, održivi razvoj i zapošljavanje.
